اثر تنش کمبود آب بر رشد و تثبیت ازت تعدادی از ارقام و توده های یونجه

بمنظور انتخاب ارقام و توده های یونجه که دارای مقاومت به خشکی و در عین حال قدرت تثبیت ازت مناسب هستند، سه رقم یونجه خارجی رنجر، پایونیر، دزرت و چهار تودهء ایرانی همدانی، بمی، دامغانی و خوانساری در مرحله جوانه زنی و از بین ارقام و توده های فوق رقم رنجر و توده های همدانی، بمی، دامغانی در مرحله گیاهچه ای و رشد رویشی مورد بررسی قرار گرفتند . در مرحله جوانه زنی ارقام و توده های فوق در 6 سطح رطوبتی 0 و 1ˆ0 و 3ˆ-0 و 5ˆ0 و 7ˆ0 و 9ˆ-0 مگاپاسکال و در درجه حرارت 25 درجه سانتیگراد قرار گرفتندو بعد از 5 روز در صد جوانه زنی، طول ریشه چه و ساقه چه آنها اندازه گیری گردید . افزایش پتانسیل آب باعث کاهش صفات فوق گردیده، بطوریکه در پتانسیل 9ˆ-0 مگاپاسکال درصد جوانه زنی ارقام به صفر تقلیل یافت . از بین گیاهان فوق توده های همدانی، بمی،دامغانی و رقم رنجر عکس العمل بهتری به شرایط کمبود آب نشان می دادند و برای مرحله بعد برگزیده شدند. در آزمایش دوم بذور جوانه زده گیاهان در لئوناردجار کشت داده شدند و تحت تیمارهای تلقیح و عدم تلقیح و پتانسیلهای محلول غذائی 0 و 1ˆ0 و 3ˆ0 و 5ˆ0 مگاپاسکال قرار گرفته و به مدت 40 روز رشد داده شدند . خشکی باعث کاهش طول ساقه و ریشه، وزن خشک ریشه و قسمت هوائی و عملکرد ازت و افزایش درصد ازت کلیه گیاهان گردید . همچنین در گیاهان تلقیح شده تعداد غده ها نیز کاهش یافت . در بین گیاهان تودهء بمی بالاترین و رنجر پائین ترین مقام را از نظر عکس العمل به تلقیح و خشکی داشتند. در مرحله سوم رقم و توده ها در گلدان و در گلخانه و تحت تیمارهای تلقیح و عدم تلقیح به مدت 60 روز رشد داده شدند . بعد از آن گیاهان به مدت 12 روز تحت تنشهای 05ˆ0، 1ˆ0،3ˆ-0 و 5ˆ-0 مگاپاسکال که با استفاده از منحنی رطوبتی و روش وزنی انجام گرفت قرار گرفتند. تنش کمبود آب باعث کاهش رشد ساقه و ریشه گردید . هرچند که درصدو وزن مخصوص برگ و درصد ازت افزایش یافت . گیاهانی که با باکتری تثبیت کننده ازت تلقیح نشده بودند نسبت به گیاهان تلقیح شده در نتیجه کمبود آب کاهش رشد بیشتری از خود نشان دادند . نتایج این آزمایش نشان داد که توده بمی نسبت به سایر توده ها و رقم دارای عملکرد و قدرت تثبیت ازت بیشتر در شرایط مناسب و همچنین تنش کمبود آب است . رقم رنجراز نظر صفات فوق پائین ترین مقام را دربین سایر گیاهان دارا بود .